NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
مُسَدَّدٌ
حَدَّثَنَا
يَزِيدُ بْنُ
زُرَيْعٍ
حَدَّثَنَا
سُلَيْمَانُ
التَّيْمِيُّ
عَنْ أَبِي
عُثْمَانَ
عَنْ أَبِي
مُوسَى
الْأَشْعَرِيِّ
أَنَّهُمْ
كَانُوا مَعَ
النَّبِيِّ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
وَهُمْ
يَتَصَعَّدُونَ
فِي
ثَنِيَّةٍ
فَجَعَلَ
رَجُلٌ
كُلَّمَا
عَلَا
الثَّنِيَّةَ
نَادَى لَا
إِلَهَ
إِلَّا
اللَّهُ
وَاللَّهُ
أَكْبَرُ
فَقَالَ
نَبِيُّ
اللَّهِ صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
إِنَّكُمْ
لَا
تُنَادُونَ
أَصَمَّ
وَلَا
غَائِبًا ثُمَّ
قَالَ يَا
عَبْدَ
اللَّهِ بْنَ
قَيْسٍ فَذَكَرَ
مَعْنَاهُ
حَدَّثَنَا
أَبُو
صَالِحٍ
مَحْبُوبُ بْنُ
مُوسَى
أَخْبَرَنَا
أَبُو
إِسْحَقَ الْفَزَارِيُّ
عَنْ عَاصِمٍ
عَنْ أَبِي
عُثْمَانَ
عَنْ أَبِي
مُوسَى
بِهَذَا
الْحَدِيثِ
وَقَالَ
فِيهِ
فَقَالَ
النَّبِيُّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
يَا أَيُّهَا
النَّاسُ ارْبَعُوا
عَلَى
أَنْفُسِكُمْ
Ebû Musa el-Eş'ârî
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre,
Ashâb Resulullah
(s.a.v.) ile birlikte bir yokuşa tırmanırlarken bir adam her tümseği çıkışta
yüksek sesle "Lâ ilahe illellahü vellahü ekber" diye bağırmaya
başladı. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v.);
"Şüphesiz siz sağır
veya gâib birine seslenmiyorsunuz" buyurdu. Sonra da;
"Ya Abdullah b.
Kays!.." dedi...
Süleyman et-Teymî önceki
(1526.) hadisin mânâsını zikretti.
İzah:
Müslim, zikir
Görüldüğü gibi bu
hadis-i şerif bir öncekine bir çok yönden
benzemektedir.Yalnız evvelkinde ashâb-ı kiramın Medine'yi görünce sesli
olarak tekbir getirmeye başladıkları bildirildiği halde, bu hadiste tekbir
getirenin bir kişi ve yokuşu çıkarken tekbir getirdiği ifade edilmektedir. Bu
durumda rivayetin birinde tekbir getirirken sesini yükseltenin bir kişi,
diğerinde ise, topluluk olduğu görülüyor. Bu farklılık, hadisler arasında bir
ihtilâfın olduğu intibaını veriyorsa da aslında bu hadislerin arasını te'lif
gayet basittir. Haddizatında Resul-i Ekrem ile beraber olan ashabın tümü
seslice tekbir getirdiği halde içlerinden birisinin sesini daha çok yükselttiği
ve Ebu Musa'nın hâdiseyi bir anlatışında özellikle o zatı anmış olduğu
muhtemeldir.
Peygamber (s.a.v.)
yüksek sesle tekbir getirenlere seslerini kısmalarını emrettikten sonra önceki
hadiste de belirtildiği gibi Ebu Musa el-Eş'ari'ye dönmüş ve ona bir tavsiyede
bulunmuştur. Ebu Musa'nın asıl ismi olan "Abdullah b. Kays" diye
başlayan bu tavsiye, üzerinde durduğumuz rivayette tekrarlanmamış, önceki
hadisteki ile aynı mânâda olduğuna işaret edilmekle iktifa edilmiştir. Hadisin
tamamının yer aldığı Müslim'in rivayeti şöyledir:
“Ya Abdullah b. Kays!
Sana Cennet hazinesinden olan bir sözü haber vereyim mi?"
O nedir? Ya Resulullah?
"Lâ havle velâ
kuvvet illâ biIlâh'Mır.
Hadisin açıklaması bir
önceki hadiste geniş olarak ele alınmıştır. Burada tekrarlanmasına gerek
görülmedi.